Προσφάτως αναλάβατε τη διεύθυνση του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου, το οποίο φέτος κλείνει 40 χρόνια ζωής. Πώς αποτιμάτε την πορεία και το έργο του;

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους πολιτιστικούς φορείς της χώρας μας. Αυτό φαίνεται περίτρανα από την αδιάλειπτη παρουσία του στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της Κύπρου τα τελευταία 40 χρόνια. Από την ίδρυσή του, το 1984, μέχρι σήμερα, το Ίδρυμα έχει αναπτύξει πλούσια και πολύμορφη δραστηριότητα, σε διάφορους τομείς του πολιτισμού, υπηρετώντας με συνέπεια και δημιουργικότητα τους στόχους που η Τράπεζα Κύπρου είχε θέσει με την ίδρυσή του. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι: η προώθηση της έρευνας της μελέτης και προαγωγής του Κυπριακού Πολιτισμού, η μελέτη, η διαφύλαξη και η προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Μέσα από τις πλουσιότατες και πολυδιάστατες συλλογές του, τα θεματικά μουσεία, τις πολύ σημαντικές εκδόσεις αναφοράς, τις εκθέσεις και τις εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές του δραστηριότητες, αναδεικνύεται η πολυσήμαντη αυτή προσφορά στον τόπο.

Έχετε προγραμματίσει εκδηλώσεις για να γιορτάσετε αυτήν την επέτειο;

Όπως γνωρίζετε η επέτειος αυτή συμπίπτει με άλλη πολύ θλιβερή για την χώρα μας επέτειο, τα πενήντα χρόνια από την Τουρκική Εισβολή. Το Ίδρυμα δεν θα μπορούσε να μην ασχοληθεί με το τραγικό αυτό γεγονός, που τόσο ανεξίτηλα τραυμάτισε τον τόπο μας. Έτσι, με την ευκαιρία και των σαραντάχρονων μας, αποφασίσαμε, μέσα από τις συλλογές μας και το πλουσιότατο αρχειακό υλικό που διαθέτουμε, να οργανώσουμε μια μεγάλη έκθεση με τίτλο «Κύπρος Νήσος: Ιστορία-Μνήμη-Πραγματικότητα». Στόχος της έκθεσης είναι να αποτυπώσει -με ένα σύγχρονο και διαδραστικό τρόπο- την ζωή στην Κύπρο από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα έχοντας ως μήνυμα την αδιαπραγμάτευτη ενότητα του νησιωτικού χώρου της Κύπρου. Η έκθεση επιδιώκει να συμβάλει στην διατήρηση της μνήμης των κατεχομένων, αλλά και να αναδείξει τη διαχρονική τους προσφορά στον ενιαίο πολιτισμικό χαρακτήρα της Κύπρου από την αρχαιότητα.

Ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι του Ιδρύματος;

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος φιλοδοξεί να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την ουσιαστική μας παρουσία στον πολιτιστικό χάρτη. Έτσι, προχωρούμε μπροστά με εξωστρέφεια, επιστημοσύνη και δημιουργικότητα, αλλά και με σεβασμό στο παρελθόν και το βλέμμα στο μέλλον.  Τα επόμενα χρόνια είναι καθοριστικά για την εξέλιξη μας. Αφενός, το εμβληματικό και ιστορικό κτίριο της Φανερωμένης παραχωρείται στην ολότητα του στο Ίδρυμα. Προχωράμε λοιπόν στον σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου κτιριακού μάστερπλαν, που θα περιλαμβάνει την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου, την επανέκθεση των συλλογών με χρήση της τεχνολογίας, με διαδραστικότητα, διαθεματικότητα και διεπιστημονικότητα. Σχεδιάζουμε την επαναλειτουργία της επιστημονικής μας βιβλιοθήκης αναφοράς, την περαιτέρω ανάπτυξη του εκδοτικού μας προγράμματος, την επαναλειτουργία του Αερικού-του εστιατορίου στην ταράτσα της Φανερωμένης- όσο και της Αγοράς, του πωλητηρίου του Ιδρύματος. Μέσα από ένα σύγχρονο ηλεκτρονικό οικοσύστημα επιθυμούμε την πρόσβαση στα αρχεία και τις συλλογές μας τόσο των μελετητών και των ερευνητών, όσο και του κοινού γενικότερα. Ακόμη, προχωρούμε στη διοργάνωση διεθνών επιστημονικών συνεδρίων και ανταλλαγών σε ετήσια βάση με θέματα που αφορούν στις συλλογές μας: την αρχαιολογική, τη χαρτογραφική, τη νομισματική, την κυπρολογική, την εθνογραφική και την συλλογή τέχνης.

Πώς θα περιγράφατε τη σχέση των Κυπρίων με τον πολιτισμό; Ποιος είναι ο ρόλος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου σε αυτήν τη σχέση;

Τα χιλιάδες χρόνια συνεχούς πολιτιστικής ιστορίας της Κύπρου οριοθετούν και καθορίζουν αυτήν τη σχέση. Η μεγαλύτερη φιλοδοξία μας είναι να είμαστε ένα ανοικτό ίδρυμα, προσβάσιμο σε όσο το δυνατό περισσότερο κόσμο^. τόσο, σε άτομα με εξειδικευμένο, επιστημονικό ενδιαφέρον, όσο και σε αυτό που ονομάζουμε «ευρύ κοινό». Και ιδιαίτερα στους νέους μας, που θεωρώ πως θα ανταποκριθούν πολύ θετικά στο καινούργιο μας πρόσωπο καθώς με τη σωστή χρήση των τεχνολογικών εξελίξεων μπορούμε να γίνουμε πολύ ελκυστικοί και στο «δύσκολο» νεανικό κοινό. Μέσα από πρωτοπόρες δράσεις όπως το πολυαισθητηριακό πρόγραμμα «Αισθήσεις» που λειτουργούμε ήδη από πέρσι, παρέχουμε μουσειακή προσβασιμότητα και σε άτομα που πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να απολαύσουν τη μουσειακή εμπειρία. Το πεδίο αλλά και ο ορίζοντας μας είναι ανοικτός, μέσα από την ενίσχυση της σχέση μας με την τοπική κοινότητα θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα φιλικό και οικείο περιβάλλον, το οποίο να ανταποκρίνεται στο σήμερα αλλά και το αύριο.

Δρ Γιάννης Τουμαζής

Διευθυντής Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου