Το Σχέδιο «Εστία» είναι ένα ειδικό κυβερνητικό σχέδιο που έχει καταρτιστεί από το Υπουργείο Οικονομικών και έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού. Το τελικό κείμενο του Σχεδίου Εστία εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 26/6/2019. Τη Διαχείριση του Σχεδίου έχει αναλάβει το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το οποίο προχώρησε στην προκήρυξη του Σχεδίου στις 12/07/2019 με σχετική δημοσίευση στην επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας .
Η Τράπεζα αποφάσισε να συμμετάσχει στο Σχέδιο και για αυτό το λόγο υπέγραψε Μνημόνιο Συναντίληψης με την κυβέρνηση στις 26/07/2019 .
Η υπογραφή του Μνημονίου σηματοδότησε ουσιαστικά την έναρξη της πρακτικής εφαρμογής του Σχεδίου, το οποίο έχει ως σκοπό την επίτευξη μιας κοινωνικά αποδεκτής και οικονομικά βιώσιμης λύσης αναδιάρθρωσης για ευάλωτους δανειολήπτες που έχουν δεσμεύσει την κύρια κατοικία τους ως εξασφάλιση για τον δανεισμό που έχουν εξασφαλίσει από την Τράπεζα και αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
Το Σχέδιο ενισχύει την ικανότητα αποπληρωμής των δανειοληπτών αφού προνοεί την ετήσια καταβολή από το κράτος μέρους των δόσεων αποπληρωμής (1/3) του αναδιαρθρωμένου δανείου κύριας κατοικίας.
Απευθύνεται σε δανειολήπτες που πληρούν συγκεκριμένα περιουσιακά, εισοδηματικά και άλλα κριτήρια και είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε διακανονισμό για αναδιάρθρωση των δανειακών τους υποχρεώσεων με την Τράπεζα.
Η Τράπεζα δεχόταν αιτήσεις για συμμετοχή στο σχέδιο από τις 02/09/2019 μέχρι και τις 31/12/2019, που ήταν η τελευταία ημερομηνία υποβολής αιτήσεων.
Το Σχέδιο αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για αναδιάρθρωση των οικονομικών υποχρεώσεων δικαιούχων δανειοληπτών που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα δάνειά τους και την έναρξη μιας νέας αρχής συνεργασίας με την Τράπεζα στην οποία διατηρούν μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις, εξασφαλισμένες με την κύρια κατοικία τους.
Όσοι δικαιούχοι δανειολήπτες αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους, στο πλαίσιο του Σχεδίου, θα έχουν τα πιο κάτω ωφελήματα:
- Ελάφρυνση του χρέους τους.
- Καταβολή του 1/3 των δόσεων του αναδιαρθρωμένου δανείου τους (τόκους και κεφάλαιο) από το κράτος.
- Μικρότερη δόση και χαμηλό επιτόκιο
- Επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
- Τερματίζεται η αβεβαιότητα σε σχέση με τις υποχρεώσεις του δανειολήπτη και της οικογένειάς του και διασφαλίζεται η κύρια κατοικία της οικογένειας.
Οι βασικότερες αρχές του Σχεδίου είναι:
- Οι δανειολήπτες θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά χαρακτηριστικά για να καθίστανται δικαιούχοι της χορηγίας.
- Όσες Τράπεζες έχουν αποφασίσει να συμμετάσχουν στο Σχέδιο θα προσφέρουν σε όλους τους δανειολήπτες που πληρούν τα σχετικά κριτήρια, τυποποιημένη λύση αναδιάρθρωσης με προκαθορισμένους όρους και προϋποθέσεις.
- Πριν την αναδιάρθρωση του δανείου, η Τράπεζα θα αξιολογεί την ικανότητα αποπληρωμής και θα πραγματοποιεί έλεγχο βιωσιμότητας της προσφερόμενης λύσης αναδιάρθρωσης.
Σε περίπτωση που η Τράπεζα κρίνει ότι, η λύση αναδιάρθρωσης δεν είναι βιώσιμη, το Υπουργείο Εργασίας θα απορρίπτει τη συμμετοχή στο Σχέδιο. - Το αναδιαρθρωμένο ποσό θα υπολογίζεται ως το χαμηλότερο μεταξύ α) του υπολοίπου του δανείου/πιστωτικών διευκολύνσεων που εξασφαλίζονται με την κύρια κατοικία κατά την ημερομηνία της αναδιάρθρωσης και β) της αγοραίας αξίας της κύριας κατοικίας. Το νέο αναδιαρθρωμένο δάνειο θα πρέπει να συνεχίσει να εξασφαλίζεται με την κύρια κατοικία.
- Για τα πρώτα 7 χρόνια, το επιτόκιο του αναδιαρθρωμένου δανείου είναι μεταβλητό και βασίζεται στο εξαμηνιαίο επιτόκιο Euribor +2,5% ( με ανώτερο όριο το 3,5%). Για την υπόλοιπη διάρκεια αποπληρωμής το επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο εξαμηνιαίο επιτόκιο Euribor +2%.
- Η διάρκεια αποπληρωμής δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 25 έτη, ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη.
- Οι δανειολήπτες θα αποπληρώνουν στην Τράπεζα μηνιαίως τα 2/3 των πληρωμών τόκου και κεφαλαίου, σύμφωνα με τους όρους του αναδιαρθρωμένου δανείου.
- Μέσω του Υπουργείου Εργασίας που θα διαχειρίζεται το Σχέδιο το κράτος θα καλύπτει το υπόλοιπο 1/3 των πληρωμών τόκου και κεφαλαίου, μια φορά τον χρόνο, νοουμένου ότι ο δανειολήπτης συνεχίζει να καταβάλλει τα 2/3 και να εξυπηρετεί το αναδιαρθρωμένο του δάνειο.
- Σε περίπτωση που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξασφαλίζονται και από άλλες εμπράγματες εξασφαλίσεις, εκτός της κύριας κατοικίας, η Τράπεζα θα μπορεί (αν υπάρχει δυνατότητα αποπληρωμής), να προσφέρει επιπρόσθετο αναδιαρθρωμένο δάνειο σε ένα ποσό το οποίο θα ισούται με το χαμηλότερο μεταξύ α) του εναπομείναντος υπολοίπου του δανείου/πιστωτικών διευκολύνσεων κατά την ημερομηνία αναδιάρθρωσης και β) της αγοραίας αξίας των άλλων εμπράγματων εξασφαλίσεων.
- Σε περίπτωση όπου παραμένει υπόλοιπο, το οποίο δεν εξασφαλίζεται από άλλες εμπράγματες εξασφαλίσεις, θα παραμένει παγοποιημένο και θα καθίσταται απαιτητό από την Τράπεζα μόνο σε περίπτωση αθέτησης του αναδιαρθρωμένου δανείου της κύριας κατοικίας. Το ποσό αυτό θα διαγράφεται οριστικά μόνο μετά την πλήρη αποπληρωμή του αναδιαρθρωμένου δανείου κύριας κατοικίας.
- Οι υπάρχουσες εξασφαλίσεις /εγγυήσεις θα διατηρούνται και δεν θα ζητούνται πρόσθετες, εκτός και αν συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις . Τέτοιες περιπτώσεις αφορούν αιτητές όπου κατά την αξιολόγηση της ικανότητας αποπληρωμής κρίνεται αναγκαίο να ληφθούν νέες εγγυήσεις από στενούς συγγενείς ( μέχρι α' βαθμού) οι οποίοι έχουν τη βούληση να υποστηρίξουν τον αιτητή στην αποπληρωμή, προκειμένου το αναδιαρθρωμένο δάνειο να καταστεί βιώσιμο.
- Αίτηση για συμμετοχή στο σχέδιο μπορεί να υποβάλλει είτε α) ο δανειολήπτης των μη εξυπηρετούμενων διευκολύνσεων , β) ο κύριος μέτοχος νομικής οντότητας η οποία οφείλει τις μη εξυπηρετούμενες διευκολύνσεις ή γ) ο ιδιοκτήτης της κύριας κατοικίας ο οποίος επιθυμεί να αναλάβει πλήρως την υποχρέωση αποπληρωμής του αναδιαρθρωμένου δανείου της κύριας κατοικίας .
- Η Τράπεζα θα εξετάζει /αξιολογεί την αίτηση και θα προωθεί στο Υπουργείο Εργασίας τα αποτελέσματα της εξέτασής της. Το Υπουργείο Εργασίας θα επαληθεύει την αίτηση και τις πληροφορίες του αιτητή και θα εγκρίνει ή θα απορρίπτει την αίτηση.
Το Σχέδιο αφορά δάνεια και πιστωτικές διευκολύνσεις, ανεξαρτήτως νομίσματος, που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κριτήρια. Τα πιο βασικά παρατίθενται πιο κάτω:
- Το/τα δάνειο/α/ πιστωτική/ές διευκόλυνση/εις είναι εξασφαλισμένα με πρώτη ή συνεχόμενες σε σειρά υποθήκες κύριας κατοικίας (κύριος χώρος διαμονής του ιδιοκτήτη ή /και των μελών της οικογένειας του για περίοδο πέραν των 6 μηνών κατ΄έτος ).
- Η αγοραία αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις €350.000.
- Κατά την 30η Σεπτεμβρίου 2017, τουλάχιστον το 20% του υπολοίπου των συνολικών δανείων του δανειολήπτη στην Τράπεζα προς όφελος της οποίας έχει εγγραφεί πρώτη υποθήκη ή και συνεχόμενες σε σειρά υποθήκες, επί της κύριας κατοικίας ή έχει εκχωρηθεί το αγοραπωλητήριο συμβόλαιο για την αγορά της κύριας κατοικίας, ήταν μη εξυπηρετούμενο για τουλάχιστον τις αμέσως προηγούμενες 90 μέρες από τις 30/09/2017 . Νοείται ότι, δάνεια που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης από τις 30 Σεπτεμβρίου 2017 και μετά, δεν δύναται να ενταχθούν στο Σχέδιο.
- To συνολικό ακαθάριστο οικογενειακό εισόδημα του αιτητή δεν θα πρέπει να υπερβαίνει για κάθε έκαστο έτος 2017 και 2018 τα ακόλουθα ποσά :
- Νοικοκυριά με ένα άτομο μέγιστο ποσό εισοδήματος €20,000 / χρόνο.
- Για οικογένεια χωρίς εξαρτώμενα τέκνα €35,000 / χρόνο.
- Για οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο €45,000 / χρόνο.
- Για οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα €50,000 / χρόνο.
- Για οικογένεια με τρία εξαρτώμενα τέκνα €55,000 / χρόνο.
- Για οικογένεια με τουλάχιστον τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα καθορίστηκε στις €60,000 / χρόνο, ποσό το οποίο αποτελεί και την οροφή του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος.
Τα πιο πάνω ισχύουν και για μονογονεϊκές οικογένειες.
Ως οικογενειακό εισόδημα νοείται το ακαθάριστο εισόδημα όλων των μελών της οικογένειας του αιτητή (συμπεριλαμβάνει τη σύζυγο και εξαρτώμενα τέκνα που διέμεναν στην κύρια κατοικία έως και τις 30/09/2017) που αποκτάται από εργασία, συντάξεις, ενοίκια, επιδόματα, τόκους, μερίσματα, χορηγίες, διατροφή κλπ.
- Τα υπόλοιπα καθαρά οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία του αιτητή (δηλαδή τα περιουσιακά στοιχεία του νοικοκυριού, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας, μείον οι υποχρεώσεις/δανεισμός εξαιρουμένου του δανείου που εξασφαλίζεται με την κύρια κατοικία) δεν θα πρέπει για κάθε έκαστο έτος 2016, 2017 και 2018 να υπερβαίνουν σε τιμές αγοράς το 80% της αγοραίας αξίας της πρώτης κατοικίας χωρίς το ποσό να υπερβαίνει τις €250 χιλιάδες.
- Ο αιτητής θα πρέπει να είναι πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με νόμιμη και συνεχή διαμονή στην ΕΕ από το 2013 και μετά .
- Ο αιτητής θα πρέπει να δώσει γραπτώς τη συγκατάθεσή του για πρόσβαση, επιβεβαίωση και διασταύρωση των οικονομικών του στοιχειών από το Υπουργείο Εργασίας
Η περίοδος υποβολής αιτήσεων έχει λήξει στις 31/12/2019. Μετά από αυτή την ημερομηνία, η Τράπεζα θα μπορεί να παραλαμβάνει δικαιολογητικά/παραστατικά που συνοδεύουν την αίτηση και εκκρεμούν μόνο για ήδη υποβληθείσες αιτήσεις, βάσει της σχετικής ανακοίνωσης του Υπουργείου Οικονομικών. Η υποβολή των εν λόγω συνοδευτικών εγγράφων/παραστατικών θα συνεχιστεί μέχρι και τις 30/07/2020 βάσει της σχετικής παράτασης που έχει δοθεί από την Κυβέρνηση λόγω των προστατευτικών μέτρων σε σχέση με τον κορωνοϊό.
Για να θεωρείται μια αίτηση ολοκληρωμένη και να μπορεί να αξιολογηθεί και να προωθηθεί στο Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θα πρέπει να είναι πλήρως συμπληρωμένη και συνοδευόμενη από όλα τα παραστατικά που ορίζονται σε αυτήν.
Οι αιτήσεις θα αξιολογηθούν πρώτα από την Ειδική Μονάδα Εστία που έχει δημιουργήσει η Τράπεζα για αυτό τον σκοπό και ακολούθως θα προωθηθούν στο Υπουργείο Εργασίας το οποίο θα λάβει την τελική απόφαση για έγκριση ή απόρριψη της αίτησης .
Για να τυπώσετε το έντυπο αίτησης, τον οδηγό συμπλήρωσης της αίτησης και το Σχέδιο όπως έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο πατήστε εδώ:
Οδηγός Συμπλήρωσης Έντυπου Αίτησης
Στις περιπτώσεις που ο δανειολήπτης δεν πληροί τα κριτήρια για συμμετοχή στο Σχέδιο, η Τράπεζα είναι διατεθειμένη να προσφέρει εναλλακτικές προτάσεις αναδιάρθρωσης του δανεισμού του.