«Η Τράπεζα Κύπρου έχει ήδη διανύσει σημαντική απόσταση στο ταξίδι μας στο πλαίσιο του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση). Βαθμολογηθήκαμε με "Α" από την MSCI, η οποία αποτελεί το παγκόσμιο σημείο αναφοράς για το ESG. Η εταιρεία επίσης πριν από μερικά χρόνια άρχισε να στρέφεται προς ένα πιο ώριμο μοντέλο στο φιλανθρωπικό μας έργο. Επικεντρωνόμαστε πλέον στη δημιουργία κοινωνικού κεφαλαίου μέσω μακροχρόνιων συνεργασιών και δομημένης συνεργασίας με άλλους οργανισμούς —συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων, πελατών, ΜΚΟ και του κράτους. Τώρα εφαρμόζουμε τις ίδιες αξίες στις επενδύσεις και τα προϊόντα —διαθέτουμε "πράσινα" δάνεια και έχουμε ξεκινήσει να επενδύουμε σε χρηματοοικονομικά προϊόντα που υποστηρίζουν τις αξίες του ESG», εξηγεί η κ. Παύλου. «Και αναμένουμε να επωφεληθούμε από τις ευκαιρίες που προσφέρει ο δανεισμός και οι επενδύσεις ESG».

Η Τράπεζα Κύπρου προχωράει μπροστά, αναπτύσσοντας πολιτική και προϊόντα ESG, δήλωσε η Αννίτα Παύλου, Διευθύντρια του Τμήματος Σχέσεων Επενδυτών & ESG, σε συνέντευξή της στην Cyprus Mail.

«Πρόσφατα δημιουργήσαμε μια Επιτροπή Βιωσιμότητας ως εκτελεστική επιτροπή και ο ρόλος αυτής της επιτροπής είναι να καθορίζει τη στρατηγική ESG του Ομίλου, να παρακολουθεί την εφαρμογή της και να επιβλέπει όλες τις πρωτοβουλίες και την επικοινωνία που σχετίζονται με το ESG. Στην επιτροπή προεδρεύει ο Διευθύνων Σύμβουλος, γεγονός που είναι ενδεικτικό του επιπέδου εστίασης που δίνουμε στην ατζέντα ESG. Σε επίπεδο Διοικητικού Συμβουλίου, το ESG αποτελεί μόνιμο σημείο της ημερήσιας διάταξης και έχει οριστεί ως σαφής στρατηγική προτεραιότητα υπό την ηγεσία του Διοικητικού Συμβουλίου.

Είμαστε η κορυφαία τράπεζα στην Κύπρο και έχουμε την ευθύνη απέναντι στην κοινότητά μας να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο και στον τομέα του ESG», επιμένει η κ. Παύλου. «Δεν μας ενδιαφέρει απλά να ακολουθούμε μια τυπική διαδικασία, εφαρμόζουμε μια δημιουργική και καινοτόμο προσέγγιση, καθώς πιστεύουμε ότι έχουμε σημαντικό ρόλο στην ατζέντα ESG, προς όφελος της χώρας γενικότερα.»

«Η ποιότητα αποτελεί βασικό ζήτημα», επισημαίνει η κ. Παύλου. «Υπήρξε πάρα πολύ "πράσινο ξέπλυμα", δηλαδή προσφορά επενδύσεων που φαινομενικά είναι φιλικές προς το περιβάλλον, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Εξετάζουμε εξονυχιστικά τα προϊόντα και τις επενδύσεις μας για να αποφεύγουμε τέτοιες περιπτώσεις. Το ζητούμενο δεν είναι να φαίνεσαι καλός, αλλά να κάνεις το καλό».

«Φυσικά, βρίσκεται σε εξέλιξη μια ριζική αλλαγή σε ολόκληρο τον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Η βιωσιμότητα δεν είναι μια άσκηση δημοσίων σχέσεων, αλλά μια επιχειρηματική επιταγή.»

Η Πανδημία φέρνει την ESG στο προσκήνιο

Η κ. Παύλου σημειώνει ότι η πανδημία έφερε επίσης στο προσκήνιο θέματα ESG.

«Νομίζω ότι ήταν η πανδημία του Covid-19 που ώθησε τους επενδυτές να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στο ESG. Σίγουρα έδωσε ώθηση στις αγορές. Ανάγκασε τις εταιρείες, ιδίως τις τράπεζες, να αρχίσουν να αναλαμβάνουν δράση και να παρουσιάζουν πρόοδο στον τομέα αυτό. Οι επενδυτές ήθελαν να γνωρίζουν αν οι εταιρείες υποστήριζαν τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη διάρκεια κρίσης.

Όσον αφορά τη διακυβέρνηση και τα κοινωνικά προγράμματα, η Τράπεζα Κύπρου ήταν πάντοτε πρωτοπόρος. Είμαστε εισηγμένοι στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τηρούμε πολύ αυστηρούς κανόνες διακυβέρνησης. Ακολουθούμε τις βέλτιστες πρακτικές στη δική μας εταιρική διακυβέρνηση και αναμένουμε το ίδιο να ισχύει και για τις εταιρείες με τις οποίες συνεργαζόμαστε. Συν αυτώ, έχουμε μια σειρά από σημαντικές κοινωνικές πρωτοβουλίες.

Ένα από τα προγράμματα, το SupportCy, έφερε σε επαφή 122 οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και πελάτες της Τράπεζας, ώστε να σχηματίσουν μια εταιρική σχέση για την υποστήριξη του επίσημου τομέα. Το SupportCy μιλάει αρκετά ανοιχτά για τη δημιουργία κοινωνικού κεφαλαίου μέσω μιας μακροπρόθεσμης, δομημένης εταιρικής σχέσης των μελών του. Εκτός από την εκτεταμένη, επί τόπου φιλανθρωπική δράση, ένα μεγάλο μέρος του έργου που πραγματοποιήθηκε αφορούσε την υποστήριξη του επίσημου τομέα, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Υγείας, του Υπουργείου Παιδείας, των Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης και του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Επιπλέον, το πρόγραμμα λειτουργεί προς όφελος των συμμετεχόντων πελατών μας, με τους οποίους η σχέση μας δεν είναι πλέον απλώς συναλλακτική, αλλά επεκτείνεται σε μια συνεργασία για το καλό της κοινότητάς μας.

Ωστόσο, και άλλα προγράμματα προχωρούν με εντατικούς ρυθμούς, όπως ο επιταχυντής για νεοφυείς επιχειρήσεις IDEA, το Πολιτιστικό Ίδρυμα και το Ογκολογικό Κέντρο, το οποίο αντιμετωπίζει το 60% όλων των περιπτώσεων καρκίνου στην Κύπρο.

Υπάρχει, φυσικά, αυξανόμενη πίεση από τις ρυθμιστικές αρχές να λαμβάνονται υπόψη οι κίνδυνοι ESG. Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τις δραστηριότητες μιας εταιρείας; Αν καταβάλλει η εταιρεία προσπάθειες για μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Αν οι αλυσίδες εφοδιασμού τους πληρούν τις απαιτήσεις ESG; Όλοι αυτοί είναι κίνδυνοι που οι εταιρείες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών —καθώς και οι εταιρείες σε πολλούς άλλους τομείς— πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους. Η πίεση προέρχεται επίσης από τους μετόχους, οι οποίοι θεωρούν ότι η διαχείριση των θεμάτων ESG οδηγεί σε μακροπρόθεσμη αύξηση της αξίας των μετοχών καθώς και σε αύξηση του κόστους ζωής γενικότερα.»

Νέα προϊόντα προσαρμοσμένα στους νέους πελάτες

Η κ. Παύλου εξηγεί ότι η Τράπεζα έχει αρχίσει φέτος να αναπτύσσει νέα προϊόντα συμβατά με το ESG, τα οποία αναμένεται να έχουν κυκλοφορήσει μέχρι το τέλος του 2021.

«Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε ορισμένα τέτοια προϊόντα και αναμένουμε να τα διαθέσουμε στην αγορά μέχρι το τέλος του έτους. Για παράδειγμα, αναπτύσσουμε περισσότερα "πράσινα δάνεια", υπό την έννοια ότι προσφέρουν ειδικούς όρους για τη χρηματοδότηση έργων βιωσιμότητας. Αν θέλετε να ανακαινίσετε το σπίτι σας για να το κάνετε ενεργειακά αποδοτικό, αν θέλετε να εγκαταστήσετε ηλιακούς συλλέκτες ή αν θέλετε να αγοράσετε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο ή να ανακαινίσετε τις εγκαταστάσεις της επιχείρησής σας για να τις κάνετε ενεργειακά αποδοτικές —αυτά είναι τα είδη δανείων που σκοπεύουμε να διαθέσουμε πολύ σύντομα.

Έπειτα, έχουμε πελάτες ιδιωτικής τραπεζικής που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν επενδύσεις, αλλά θέλουν να βεβαιωθούν ότι τα χρήματά τους θα χρησιμοποιούνται για τα έργα ESG. Προσπαθούμε να διασφαλίσουμε ότι προσφέρουμε προϊόντα που συνδέονται με τη στρατηγική και τους στόχους ESG. Πρόκειται για μια δραστηριότητα που έχει γίνει πολύ δημοφιλής στην Ευρώπη. Και οι επενδυτές που αναζητούν σταθερές αποδόσεις εξετάζουν όλο και περισσότερο τα "πράσινα ομόλογα", τα οποία είναι μέσα σταθερού εισοδήματος που συγκεντρώνουν κεφάλαια για περιβαλλοντικά υγιείς επιχειρήσεις και έργα. Θα εξετάσουμε επίσης το ενδεχόμενο να ενσωματώσουμε τις φιλοδοξίες μας για το ESG στη στρατηγική χρηματοδότησής μας και στην έκδοση πράσινων ομολόγων.»

«Αυτό», αναφέρει η κ. Παύλου, «δείχνει πόσο γρήγορα κινείται ο κλάδος των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών προς υποστήριξη του ESG».

«Πρόκειται για ένα εντελώς νέο είδος οικονομίας, το οποίο υποστηρίζεται τόσο από την επιχειρηματική κοινότητα, όσο και από την κυβέρνηση. Αντιλαμβανόμαστε ότι η κυπριακή κυβέρνηση έχει εντολή να οδηγήσει τη χώρα στην πράσινη οικονομία. Μπορούμε να αναλάβουμε αυτό το φορτίο.

Φροντίζουμε επίσης να ευθυγραμμίζουμε την προσέγγισή μας με εκείνη του κράτους. Η πολιτική ηγεσία έχει δραστηριοποιηθεί τόσο στην περιβαλλοντική νομοθεσία όσο και στο αποτύπωμα πολλών τομέων της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένου του τραπεζικού τομέα.»

Η κυπριακή κυβέρνηση άρχισε πρόσφατα να εφαρμόζει τη στρατηγική του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, η οποία περιλαμβάνει μια σημαντική προσέγγιση της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ. Η Κύπρος επιδιώκει να καταστεί ηγέτης στην εξέλιξη προς την ψηφιακή και πράσινη οικονομία. Αυτό θα αφορά και τις τράπεζες, καθώς θα συμβάλουν στην παροχή ενδιάμεσης χρηματοδότησης για έργα και στην υποστήριξη παράπλευρων δραστηριοτήτων.

«Και αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα του πώς οι επενδύσεις ESG προσφέρουν ευκαιρίες», επισημαίνει η κ. Παύλου. «Θα υπάρξουν πολλές τέτοιες ευκαιρίες καθώς το οικοσύστημα της χώρας μας αναδιαμορφώνεται από την Πράσινη Συμφωνία.»

Η εξυπηρέτηση των πελατών είναι πάντα η προτεραιότητα

Μέρος της πρόκλησης για την κ. Παύλου είναι να συνεργαστεί με τους πελάτες και να τους βοηθήσει να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα οικονομία. Το πώς μπορεί να βοηθήσει τους πελάτες να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις προκλήσεις που αυτή δημιουργεί.

«Και πάλι, αυτό προσφέρει νέες ευκαιρίες. Δεν είμαστε μόνο ένας σημαντικός υποστηρικτής της χρηματοδότησης ESG, αλλά και ένας βασικός παράγοντας που συντελεί στην ψηφιακή οικονομία. Αυτές οι δύο δραστηριότητες είναι στενά συνδεδεμένες στην Τράπεζα Κύπρου», συνεχίζει η κ. Παύλου.

 

«Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί επίσης σημαντικό μέρος του ESG, διότι παρέχει πρόσβαση και σαφή εικόνα των προϊόντων μας σε όλους τους ενδιαφερόμενους. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι παρέχουμε σε όλους στην Κύπρο αυτή την ευκαιρία. Έτσι, για την Τράπεζα Κύπρου, η ψηφιακή ατζέντα είναι στενά συνδεδεμένη με το ESG. Αυτό σημαίνει καλύτερα, φθηνότερα και ασφαλή προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία είναι διαθέσιμα σε όλους».

Πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί αυτό από την άποψη της χρηματοδότησης ESG; Θα είναι εύκολα διαθέσιμες μέσω ηλεκτρονικών καναλιών οι πληροφορίες σχετικά με ένα συγκεκριμένο δάνειο ή τύπο επένδυσης;

«Αυτό θα μας έδινε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε την αξία της προσφοράς ESG μας. Οι πελάτες, και όλοι οι υπόλοιποι, θα μπορούσαν να δουν ότι κάνουμε βιώσιμες επιλογές στις επενδύσεις και τα προϊόντα μας. Και τότε, οι άνθρωποι θα λένε: "Ναι, θέλω να επενδύσω μαζί σας επειδή μοιράζεστε τις αξίες μας".

Φυσικά, οι ρυθμιστικές αρχές και οι οργανισμοί αξιολόγησης απαιτούν επίσης αυξανόμενη διαφάνεια στις δραστηριότητες ESG των τραπεζών.

Τι ποσοστό των δανείων σας είναι «πράσινα»; Ποιο είναι το ποσοστό των «πράσινων» περιουσιακών στοιχείων; Ποιος είναι ο στόχος σας; Τι θέλετε να επιτύχετε; Έχετε KPI που σχετίζονται με το ESG; Μας τίθενται αυτές οι ερωτήσεις και υπάρχουν και άλλες μετρικές.

Αναμένεται από τις τράπεζες να ενημερώνουν την αγορά σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το χαρτοφυλάκιο των δανείων τους επηρεάζει το περιβάλλον και να προσδιορίζουν τα πεδία ή τους τομείς της οικονομίας που θεωρούν ότι θα έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή —και να εξηγούν πώς αναμένεται να βοηθήσουν πραγματικά τους πελάτες τους ώστε να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες επιχειρηματικές πρακτικές.»

«Οι επενδύσεις ESG απαιτούν, γενικά, πολλές γνώσεις και πληροφορίες», σημειώνει η κ. Παύλου.

«Για παράδειγμα, θέλετε να χορηγήσετε δάνειο σε έναν παραγωγό ηλιακής ενέργειας. Και διαπιστώνετε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία δεν είναι κατάλληλη για τεχνικούς λόγους, επειδή υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια επιλεξιμότητας που πρέπει να πληρούνται. Μια τράπεζα πρέπει να είναι σε θέση να αναλύει και να προσδιορίζει ποια δάνεια και σε ποιους πελάτες μπορούν να πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν ως ESG. Στη συνέχεια, θα σχεδιάσει συγκεκριμένα προϊόντα βάσει αυτών των κριτηρίων. Αυτή τη στιγμή έχουμε προϊόντα που σχεδιάστηκαν αποκλειστικά για δάνεια πράσινης ανακαίνισης κατοικιών, για δάνεια πράσινης ενέργειας, για την αγορά συστημάτων θέρμανσης με βάση τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για δάνεια ανακαίνισης επιχειρήσεων κ.λπ.

Όμως, καθώς προχωράμε σε αυτή τη διαδικασία, ανακαλύπτουμε ευκαιρίες. Για παράδειγμα, αν οι πελάτες αναγκάζονται να κατασκευάσουν βιώσιμα κτίρια για εταιρικούς πελάτες, τότε έχουμε την ευκαιρία να χορηγήσουμε πράσινο δάνειο. Εάν τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία δεν καλύπτονται από τη χρηματοδότηση της ΕΕ μέχρι να ολοκληρωθούν, απαιτούν ενδιάμεσες επενδύσεις, τότε έχουμε την ευκαιρία να το κάνουμε. Καθώς αναπτύσσεται ο πράσινος μετασχηματισμός θα βρίσκουμε όλο και περισσότερες ευκαιρίες για βιώσιμη χρηματοδότηση.

Αυτή είναι η νέα οικονομία στην οποία σταδιακά εξελισσόμαστε. Όπως είπα, είναι ένας νέος κόσμος για όλους, αλλά και για την Κύπρο ειδικότερα, και η Τράπεζα Κύπρου φιλοδοξεί να είναι πρωτοπόρος σε αυτό το νέο ταξίδι» καταλήγει η κ. Παύλου.